19 januari 2024 - Carillon Grote Kerk Veendam verbeterd

In de toren van de Grote Kerk in Veendam hangt een carillon met 49 klokken.

Wekelijkse bespeling - geen probleem
De beiaard wordt iedere donderdagmiddag van 14.00-15.00 uur bespeeld door beiaardier Vincent Hensen-Oosterdijk. Vincent zit dan in de beiaardierscabine in de toren achter het klavier (met houten stokken en pedalen). Het klavier is via een mechanische overbrenging op de klepels van de 49 klokken aangesloten. Vincent is een enthousiaste beiaardier: van Bach tot Beatles, hij improviseert en speelt soms ook op verzoek. Een echte carillon-ambassadeur!

Links: Vincent legt uit hoe een carillon werkt

Maar… elk half uur met gebreken
Tot voor kort zorgde een speelautomaat ervoor dat er tussen 8.30 en 20.00 uur ieder halfuur een melodie gespeeld werd. Deze automaat kon slechts 35 klokken door middel van magneethamers laten klinken.

Storingen
Die magneethamers waren zwaar verroest (foto rechts). Ze sloegen daardoor niet allemaal even hard tegen de klokken. Daardoor klonk de ene klok harder dan de andere.
Ook waren er regelmatig storingen, waardoor een klok soms helemaal niet meer te horen was.

Groot onderhoud
Gelukkig is dat nu verleden tijd. In opdracht van de gemeente Veendam (eigenaar van toren en carillon) heeft Simon Laudy van Klokken- en Kunstgieterij Reiderland uit Finsterwolde het carillon een grote onderhoudsbeurt gegeven.

Digitaal
De oude speelautomaat is vervangen door een nieuwe computer, die is aangesloten op het klavier. In die computer kunnen op eenvoudige wijze melodieën worden toegevoegd en verwijderd, veel meer en veel makkelijker dan bij de oude speelautomaat.
De magneethamers zijn stilgezet (ze zijn nog wel zichtbaar). Alle 49 klokken klinken nu door middel van de klepels, die via de computer door het klavier tot klinken worden gebracht.

Als nieuw
Het carillon klinkt nu weer zoals het hoort. Beiaardier Vincent zegt dat het wat zachter, stralender en briljanter klinkt, in alle dynamische schakeringen.

Melodieën
Wellicht hebben de oplettende bezoekers in het centrum van Veendam 'Toen onze mop een mopje was' al gehoord. Want vanaf zondag 14 januari 2024 klinken er vier nieuwe, algemene melodieën, elk halfuur, tussen 8.30 tot 20.00:
- Lente - uit Vier Jaargetijden, A. Vivaldi
- Ein Mädchen oder weibchen - uit Die Zauberflöte, W. A. Mozart
- Bald prangt den morgen - uit Die Zauberflöte, W. A. Mozart
- Toen onze mop een mopje was
Elke maand worden er nieuwe melodieën in de computer gezet.

Een keer kijken?
In de zomermaanden en op speciale dagen zijn kerk en toren te bezichtigen. De eerstkomende mogelijkheid is Open Torendag op zaterdag 8 juni. Vincent bespeelt dan vanaf 14.30 uur het carillon.