Graf organist dr. Fried Schmidt-Marlissa

Het graf van dr. Fried Schmidt-Marlissa (1894-1946) op het kerkhof naast de kerk heeft in maart een opknapbeurt gehad. Het is door twee vrijwilligers gedaan. Deze werkers, die we zeer erkentelijk zijn, vinden dat Schmid-Marlissa een goed onderhouden graf verdient. Geheel terecht: Schmidt-Marlissa was een groot musicus, hij heeft tussen 1924 en 1944 veel betekend voor Noord-Nederland in het algemeen en Veendam in het bijzonder. Het nu te restaureren orgel in de Grote Kerk is in 1927 door de firma Faber en Dienes achter het oude front van orgelmaker J.W. Timpe gebouwd. Het werd geheel tot stand gebracht volgens de ideeën van Schmidt-Marlissa, die buitengewoon goed op de hoogte was van de orgelbouwliteratuur.

Dr. Fried Schmidt-Marlissa hielp in de Tweede Wereldoorlog Joodse landgenoten, werd in 1944 verraden en gevangen gezet in concentratiekamp Sachsenhausen. Hij overleefde het, kwam begin juli 1945 terug in Veendam en werd vervolgens op 13 juli 1945 zonder opgaaf van redenen door het kerkbestuur ontslagen. Schmidt-Marlissa was diep geschokt en tekende bezwaar aan. Zijn ontslag riep binnen en buiten de kerkelijke gemeente veel verzet op. Er werd een procedure gestart, maar Schmidt-Marlissa overleed aan acuut hartfalen voordat die goed en wel begonnen was. Er was geen geld voor zijn begrafenis. Zijn vrienden betaalden de uitvaart en zijn graf, dat gelegen is aan de westrand van het kerkhof: sectie C, pad 1, graf 147.

Bij een latere reconstructie bleek, dat hij ontslagen was enkel omdat hij de Duitse nationaliteit had.